Ana şebeke Güç kaynağının kesildiği ve şebeke elektriğinin bulunmadığı durumlarda mekanik enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesini sağlayan aygıta alternatör adı verilir.
Alternatör Nasıl Çalışır, Çalışma Prensibi Nedir?
Alternatörler, Ana rotor, ana stator, ikaz rotoru ve ikaz statorundan oluşur. Alternatörlerde ikaz statorunda kalıcı mıknatısiyet bulunmaktadır. Bu, ilk dizel motor alternatörü döndürmeye başladığında ikaz rotorunda AC enerji oluşturabilmek içindir. Ana rotor kutuplardan oluşur. Rotordaki ana kutuplar dizel motor devrinde döner ve kutuplarda manyetik akımın oluşması için doğru akım gereklidir. Ana kutuplara doğru akım ikaz sistemi tarafından verilir. İkaz sisteminde kutuplar hareketsiz olan ikaz statoru üzerinde, sargılar ise dönen ikaz rotoru üzerinde bulunur. Ana statordaki yardımcı sargılardan geçen akım voltaj regülâtöründe doğrultularak, ikaz statorundaki kutup sargılarına verilir. Kutuplardan çıkan manyetik akımı kesen ikaz rotoru üzerindeki bobinlerde üç faz alternatif akım oluşur. Alternatif akım, ikaz rotorundaki döner köprü diyotlarda doğrultularak ana rotora (ana kutuplara) aktarılır. Ana rotorda, stator üzerinde magnetik alan oluşturur ve ana stator uçlarından elektrik enerjisi alınır.
Alternatör Çeşitleri
Alternatörler, kullanım alanları ve tasarımları dahilinde birçok farklı alanda farklı şekillerde kullanılabilirler. Çıkıntılı kutup tipi ve düz silindirik isimli iki farklı gruba ayrılırlar. Kullanım alanlarına göre alternatör çeşitleri şu şekilde sıralanabilir;
o Fırçasız alternatörler: Elektrik enerjisinin üretildiği tesislerde ana güç kaynağı olarak kullanılır.
o Otomobil alternatörleri: Modern otomobillerde kullanılan türlerdir.
o Denizcilik alternatörleri: Gemi ve denizcilik uygulamalarında kullanılır.
o Dizel- elektrikli lokomotif alternatörleri: Çoklu motor sistemlerinde kullanılır.
o Radyo alternatörleri: Radyo frekansını sağlamak ve iletimi kurmak amacıyla kullanılır.
Alternatör Nerelerde Kullanılır?
Alternatörler, doğru akım elde etmek için bir çeviriciye ihtiyaç duymadıkları için diğer araçlara kıyasla çok daha basit çalışırlar. Aynı zamanda kıyaslandıkları diğer araçlara göre daha hafif ve dayanıklı bir yapıya sahiptirler. Bu özellikleri sebebiyle alternatör çeşitleri birçok alanda sıklıkla kullanılmaktadır. Otomotiv ve endüstriyel sanayide özellikle tercih edilen malzemeler arasında yer almaktadır. Alternatörler, genellikle şebekeden elektrik enerjisi sağlanamadığı durumlarda kullanılır. Su türbinleri, dizel motor ve rüzgâr gibi çeviriciler sayesinde jeneratör alternatörü ile elektrik üretimi mümkün olmaktadır. Elektrik ihtiyacının duyulduğu birçok alanda şebekelere yedek sayılabilecek şekilde dizel motorlar yardımıyla harekete geçirilen alternatör çeşitleri kullanılabilir. Günümüz teknolojisine bakıldığında ise fırçalı jeneratörlere kıyasla elektronik voltaj regülatörlerinin ya da sabitlenen alternatörlerin kullanıldığını görmekteyiz.